- လူမွုပထဝီဝင္
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္အတြင္း တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္း ၁၃၅ မ်ိဳးေက်ာ္ေနထိုင္ၿပီး အဓိကအားျဖင့္ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ ဗမာ၊ မြန္၊ ရခိုင္ႏွင့္ရွမ္းစသည့္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား မွီတင္းေနထိုင္ၾကသည္။ ၁၉၉၈-၉၉ခုႏွစ္စာရင္းမ်ားအရ လူဦးေရ ၄၇ ဒသမ ၂၅ သန္းရွိၿပီး လူဦးေရတိုးႏွုန္းမွာ ၁ ဒသမ ၈၄ ရာခိုင္ႏွုန္း ျဖစ္သည္။ ၁-၁ဝ-၂ဝ၁ဝ ရက္ေန႔ရွိ ခန႔္မွန္းလူဦးေရမွာ ၅၉ ဒသမ ၇၈ သန္းရွိသည္။ အမ်ိဳးသားဦးေရ ၂၉ ဒသမ ၇၂ သန္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးဦးေရ ၃ဝ ဒသမ ဝ၆ သန္းရွိသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ လူဦးေရႏွင့္ အိမ္အေၾကာင္းအရာ သန္းေခါင္စာရင္းအရ လူဦးေရ ၅၁,၄၈၆,၂၅၃ ေယာက္ ရွိသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ၏ လူဦးေရသည္ သန္း ၄၀ မွ ၅၅ သန္းခန႔္ရွိသည္။ လက္ရွိလူဦးေရစစ္တမ္းမွာ ခန႔္မွန္းေျခမၽွသာျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ စစ္အစိုးရ၏ ျပည္ထဲေရးႏွင့္ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ မၿပီးျပည့္စုံေသာ စစ္တမ္းေပၚတြင္ အေျခခံထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၃ဝ ခုႏွစ္မွစ၍ တိက်ခိုင္လုံေသာ ျပည္လုံးကၽြတ္စစ္တမ္း ေကာက္ယူခဲ့ျခင္း မရွိေခ်။ ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား ၈၀ ရာခိုင္ႏွုန္းမွာ ျမန္မာနိုင္ငံမွျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ လူဦးေရသိပ္သည္းႏွုန္းမွာ တစ္စတုရန္းကီလိုမီတာလၽွင္ ၇၅ ရာခိုင္ႏွုန္းျဖစ္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ လူဦးေရထူထပ္မွု အနည္းဆုံးနိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္သည္။ အိႏၵိယျမန္မာနယ္စပ္၊ ဘဂၤလားေဒရွ္ျမန္မာနယ္စပ္ႏွင့္ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္မ်ားတစ္ေလၽွာက္တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားရွိေနၿပီး ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာလည္း မေလးရွားနိုင္ငံတြင္ ရွိေလသည္။ ေလၽွာ့ေလၽွာ့ေပါ့ေပါ့ တြက္သည္ဆိုဦးေတာ့၊ တိုင္းတစ္ပါးေရာက္ ျမန္မာဒုကၡသည္ဦးေရ ၂၉၅,၈ဝဝ ေက်ာ္ရွိနိုင္သည္ဟု ခန႔္မွန္းရၿပီး အမ်ားစုမွာ ကရင္ႏွင့္ ကရင္နီမ်ားျဖစ္ၾကေလသည္။
- မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား
ျမန္မာနိုင္ငံရွိ လူမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမွာ မ်ားစြာကြဲျပားျခားနားၾကသည္။ အစိုးရက လူမ်ိဳးေပါင္း ၁၃၅ မ်ိဳးအား တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ္လည္း လက္ေတြ႕မွာမူ အနည္းဆုံး ၁၀၈ မ်ိဳးရွိနိုင္သည္ဟု ခန႔္မွန္းရသည္။ ဗမာလူမ်ိဳး သည္ လူဦးေရ၏ ၆၈ ရာခိုင္ႏွုန္းရွိသည္။ ၁၀ ရာခိုင္ႏွုန္းသည္ ရွမ္းလူမ်ိဳး ျဖစ္ၿပီ၊ ကရင္လူမ်ိဳး သည္ ၇ ရာခိုင္ႏွုန္းရွိသည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳး သည္ ၄ ရာခိုင္ႏွုန္းရွိသည္။ ပင္လယ္ရပ္ျခား တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမွာ ၃ ရာခိုင္ႏွုန္းနီးပါးရွိသည္။ မြန္လူမ်ိဳးမ်ားမွာ ၂ ရာခိုင္ႏွုန္းရွိသည္။ က်န္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမွာ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ အိႏၵိယႏြယ္ဖြားႏွင့္ အျခားေသာ လူနည္းစု အုပ္စုမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
- ဘာသာစကားမ်ား
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ အဓိကအားျဖင့္ ဘာသာစကားအုပ္စုႀကီး ေလးမ်ိဳးရွိသည္။ ၎တို႔မွာ တ႐ုတ္-တိဗက္၊ ဩစႀတိဳနီးရွန္း၊ တိုင္းကဒိုင္ႏွင့္ အင္ဒို-ဥေရာပတို႔ျဖစ္ၾကသည္။ တ႐ုတ္-တိဗက္သည္ အက်ယ္ျပန႔္ဆုံးအသုံးျပဳေသာ ဘာသာစကားျဖစ္သည္။ ယင္းတြင္ ဗမာ၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ တ႐ုတ္ဘာသာမ်ား ပါဝင္သည္။ တိုင္-ကဒိုင္ဘာသာတြင္ အဓိကမွာ ရွမ္းဘာသာျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ အဓိကေျပာဆိုသည့္ ဩစႀတိဳနီးရွန္းစကားမွာ မြန္ဘာသာျဖစ္သည္။ အဓိကက်ေသာ အင္ဒို-ဥေရာပဘာသာစကားႏွစ္မ်ိဳးမွာ ဗုဒၶဘာသာ စာေပသုံးပါဠိဘာသာႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာတို႔ျဖစ္သည္။
ျမန္မာဘာသာစကားသည္ ဗမာတို႔၏ မိခင္ဘာသာစကားႏွင့္ ႐ုံးသုံးဘာသာစကားမ်ား ျဖစ္ၿပီး တိဗက္ႏွင့္ တ႐ုတ္ဘာသာစကားမ်ားႏွင့္လည္း နီးစပ္ေလသည္။ ဗ်ည္းအကၡရာ ေရးသားပုံစနစ္မွာ လျခမ္းပုံႏွင့္ စက္ဝိုင္းပုံမ်ားကို အေျခထားေသာ မြန္အကၡရာစနစ္မွ ဆင္းသက္လာသည္။ ျမန္မာအကၡရာအေရးအသားတြင္ မြန္ပုံစံကို အေျခခံထားၿပီး မြန္အကၡရာစနစ္သည္ ၇၀၀ ျပည့္ႏွစ္က ေတာင္ပိုင္းျဗဟၼိအကၡရာစနစ္ေပၚတြင္ အေျခခံထားေလသည္။ ေရွးအက်ဆုံးျမန္မာအေရးအသားကို လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္က ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ ဤအေရးအသားစနစ္ကို ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ၏ က်မ္းဂံမ်ား ေရးသားရာတြင္ သုံးသည္။ ပါဠိစာေပေရးသားရာတြင္လည္း အသုံးျပဳသည္။ ရွမ္း၊ ကရင္ႏွင့္ ကယားစာေပမ်ား ေရးသားရာတြင္လည္း ျမန္မာအကၡရာမ်ားႏွင့္အတူ သီးျခားတီထြင္ထားေသာ ျဗည္းအကၡရာမ်ား၊ အသံထြက္ၿပ သေကၤတမ်ားကိုလည္း အသုံးျပဳထားသည္။ ျမန္မာစကားသည္ အရိုအေသျပဳသုံးႏွုန္းျခင္းႏွင့္ အသက္အရြယ္အလိုက္ေျပာဆိုသုံးႏွုန္းရျခင္းမ်ားပါဝင္သည္။ ျမန္မာလူမွုေရးစနစ္သည္ ပညာေရးကိုအေလးေပးသည္။ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ေလာကီပညာမ်ားကို ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား၌ သင္ယူၾကရသည္။ နိုင္ငံေတာ္က ဖြင့္လွစ္သည့္ အစိုးရ ေက်ာင္းမ်ားက အလယ္တန္းမ်ားႏွင့္ အထက္တန္းပညာမ်ားအား တာဝန္ယူသင္ၾကားေပးသည္။
- ပညာေရး
ယူနက္စ္ကို (UNESCO) စာရင္းအင္းဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ တရားဝင္စာတတ္ေျမာက္ႏွုန္းမွာ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္က ၈၉.၉ ရာခိုင္ႏွုန္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ သမိုင္းအစဥ္အဆက္ကတည္းက စာတတ္ေျမာက္ႏွုန္း ျမင့္မားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ကုလသမဂၢ၏ ဖြံ့ၿဖိဳးမွုအနိမ့္ဆုံးနိုင္ငံစာရင္းဝင္နိုင္ၿပီး ကူညီေထာက္ပံ့မွုမ်ား ရရွိနိုင္ရန္အတြက္ စစ္အစိုးရက ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ စာတတ္ေျမာက္ႏွုန္းကို ၇၈.၆ ရာခိုင္ႏွုန္းမွ ၁၈.၇ ရာခိုင္ႏွုန္းသို႔ ေလၽွာ့ခ်ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္အေမရိကန္အစိုးရ၏ နိုင္ငံျခားေရးဌာနကမူ အလုပ္ျဖစ္ရန္ စာတတ္ေျမာက္ႏွုန္းကို ၃၀ ရာခိုင္ႏွုန္းဟု ခန႔္မွန္းထားသည္။
- ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မွု
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ထြန္းကားေသာ ဗုဒၶဘာသာမွာေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ နိုင္ငံေတာ္ဘာသာ ျဖစ္သည္။ စစ္အစိုးရ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ၈၉ ရာခိုင္ႏွုန္းေသာ လူဦးေရက ကိုးကြယ္ယုံၾကည္ၾကၿပီး အထူးသျဖင့္ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း၊ ကရင္၊ မြန္ႏွင့္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးအမ်ားစုျဖစ္ၾကသည္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ၄ ရာခိုင္ႏွုန္းေသာ လူဦးေရက ကိုးကြယ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ ကရင္အျပင္ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ား ထြန္းကားခဲ့သည့္ ေဒသအသီးသီးရွိ ဥေရာပ-အာရွမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ားအနက္ ငါးပုံေလးပုံမွာ ပရိုတက္စတင့္မ်ား (Protestants) ျဖစ္ၾကၿပီး အဓိကအားျဖင့္ ျမန္မာႏွစ္ျခင္းကြန္ဗင္ရွင္းအသင္းဝင္ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ က်န္သူမ်ားမွာ ရိုမန္ကက္သလစ္ဘာသာဝင္ (Roman Catholics) မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
လူဦးေရ၏ ၄ ရာခိုင္ႏွုန္းမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ ကို ကိုးကြယ္ၾကၿပီး အမ်ားစုမွာ ဆူနီမ်ားျဖစ္သည္။ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္တို႔တြင္ အိႏၵိယတိုင္းရင္းသား၊ အိႏၵိယ-ျမန္မာ၊ ပါရွန္း၊ အာရပ္ႏွင့္ ပန္းေသးမ်ား ပါဝင္ၾကသည္။ ဟိႏၵဴဘာသာကို ကိုးကြယ္သူ အနည္းငယ္မၽွသာ ရွိသည္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လ ၂၉ ရက္တြင္ ပါလီမန္သည္ ဗုဒၶဘာသာကို နိုင္ငံေတာ္ဘာသာ အျဖစ္ေၾကညာခဲ့သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မွု အျပည့္အဝရွိၿပီး ျခားနားေသာ ဘာသာအယူဝါဒမ်ား လြတ္လပ္စြာရွင္သန္ထြန္းကားနိုင္မွုသည္ ေရွးအစဥ္အဆက္ကပင္ တည္ရွိခဲ့ေသာ အစဥ္အလာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အအုံမ်ား၊ ဘာသာအယူဂိုဏ္းကြဲမ်ား၊ ဘာသာေရးပြဲလမ္းမ်ား၊ အခမ္းအနားမ်ားကို စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပျပဳလုပ္နိုင္ၾကသည္။ ဘာသာဝင္အမ်ိဳးအစားအားျဖင့္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္မွာ လူဦးေရ၏ ၈၉ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏွုန္းျဖစ္၍ အမ်ားစု ျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားဘာသာဝင္မ်ားလည္း လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ရွိၾကသည္။ ယင္းတို႔တြင္ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ ၅ ဒသမ ဝ၆ ရာခိုင္ႏွုန္း၊ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ၃ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏွုန္း၊ ဟိႏၵဴ ဘာသာကိုးကြယ္သူ ဝ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏွုန္း၊ နတ္ကိုးကြယ္သူ ဝ ဒသမ ၂ ရာခိုင္ႏွုန္း ရွိၾကသည္။
- ယဥ္ေက်းမွု
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ကြဲျပားျခားနားသည့္ ေဒသခံရိုးရာယဥ္ေက်းမွုမ်ားစြာ ရွိေသာ္လည္း အဓိကပင္တိုင္မွာ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဗမာယဥ္ေက်းမွုသာျဖစ္သည္။ ဗမာ့ယဥ္ေက်းမွုသည္လည္း အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံ၏ယဥ္ေက်းမွုမ်ားက လႊမ္းမိုး ေလသည္။ ဤသည္ကို ယင္း၏ဘာသာစကား၊ အစားအေသာက္၊ ဂီတ၊ ပန္တ်ာႏွင့္ ျပဇာတ္တို႔က သက္ေသထူလ်က္ရွိသည္။ အႏုပညာတြင္ အထူးသျဖင့္ စာေပကို ျမန္မာ့ဟန္ဝင္ေနေသာ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာက လႊမ္းမိုးလ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေမာ္ကြန္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ယူဆထားေသာ ရာမဇာတ္ေတာ္ႀကီး မွာ ရမၼာရန မူရင္းမွ ကူးယူထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုင္း၊ မြန္၊ အိႏၵယမူမ်ား လႊမ္းမိုးျခင္းကို ေကာင္းစြာခံထားရသည္။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ နတ္ကိုးကြယ္မွုတို႔ ေရာေထြးလ်က္ရွိၿပီး နတ္ကိုးကြယ္မွုတြင္ ၃၇ မင္းအနက္ တစ္ပါးပါးကို ခမ္းနားႀကီးက်ယ္စြာ ပူေဇာ္ပသၾကေလ့ရွိသည္။
ရိုးရာဓေလ့ထြန္းကားေသာ ျမန္မာ့ရြာတစ္ရြာတြင္ ရြာဦးဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ေက်းရြာယဥ္းေက်းမွုဘဝ၏ ဗဟိုခ်က္ျဖစ္သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားအား ဘာသာဝင္မ်ားက ရိုေသေလးစားၿပီး ပစၥည္းေလးပါးကို ေထာက္ပံ့ၾကသည္။ အရြယ္ေရာက္လာသည့္ေယာက္်ားကေလးတစ္ေယာက္၏ ဘဝတြင္ ရွင္ျပဳမဂၤလာမွာ အလြန္အေရးပါသည့္ အခမ္းအနားတစ္ခုျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာမိသားစုတိုင္းမွ ေယာက္်ားကေလး မွန္သမၽွသည္ အသက္ ၂၀ မတိုင္မီ ကိုရင္အျဖစ္ကိုလည္းေကာင္း၊ အသက္ ၂၀ ျပည့္လၽွင္ ရဟန္းအျဖစ္ကိုလည္းေကာင္း ခံယူၾကရသည္။ ရဟန္းအျဖစ္ အနည္းဆုံး တစ္ပတ္ခန႔္ၾကာျမင့္ေလ့ရွိတတ္သည္။ မိန္းကေလးမ်ားမွာမူ နားထြင္းနားသျခင္း မဂၤလာကို ခံယူၾကရသည္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမွုကို အဓိကျမင္ေတြ႕ရသည့္ ေနရာမွာ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ႏွစ္လုံးေပါက္က်င္းပေလ့ရွိသည့္ ဘုရားပြဲမ်ားတြင္ျဖစ္သည္ရြာမ်ားတြင္ ရြာေစာင့္နတ္မ်ားရွိၾကၿပီး ျမန္မာ့လူေနမွုဘဝတြင္ အယူသည္းျခင္းႏွင့္ ပိတ္ပင္တားျမစ္ျခင္းမ်ားမွာလည္း မနည္းေပ။
အရမပူရၿမိဳ႕၏ မဟာဂႏၶ႐ုံေက်ာင္းတြင္ ကိုရင္မ်ားသည္ သိပိတ္ႏွင့္ ဆြမ္းခံႂကြေနပုံ။
ၿဗိတိသၽွကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္မွုေအာက္တြင္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမွုအတြင္းသို႔ အေနာက္တိုင္းဓေလ့မ်ား စတင္ဝင္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္ကို ၿဗိတိသၽွ ပုံစံအတိုင္း ပုံတူကူးယူထားသည္။ ရန္ကုန္ကဲ့သို႔ေသာ ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ကိုလိုနီပိုင္ဗိသုကာပုံစံမ်ား လႊမ္းမိုးေနသည္ကိုေတႊ႕ရွိရသည္။တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအနက္ ခရစ္ယာန္ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မွုကို အေရွ႕ေတာင္ေဒသရွိ ကရင္မ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ ေျမာက္ဘက္အရပ္ႏွင့္ အေနာက္ေျမာက္ေဒသ၌ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားမ်ားတြင္လည္းေကာင္း ျမင္ေတြ႕နိုင္သည္။
- အစားအစာ
ျမန္မာ့အစားအစာတြင္ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ထိုင္းႏွင့္ အျခားလူမ်ိဳးစုမ်ား၏ လႊမ္းမိုးမွုကို ေတြ႕ရွိနိုင္သည္။ ဆန္မွာ ျမန္မာ၏ အဓိကအစားအစာျဖစ္သည္။ ေခါက္ဆြဲႏွင့္ ေပါင္မုန႔္တို႔ကိုလည္း စားေသာက္သည္။ ဗမာ့အစားအစာတြင္ မပါမျဖစ္သည္မွာ ငါး၊ ပုစြန္၊ ငါးပိငံျပာရည္ႏွင့္ ဝက္သား၊ ဆိတ္သားမ်ား ျဖစ္သည္။ အမဲသားကိုမူ တခ်ိဳ႕က ေရွာင္ၾကသည္။ ဟင္းခ်က္ရာတြင္ မဆလာႏွင့္ င႐ုတ္သီးတို႔ကို အသုံးျပဳသည္။ ျမန္မာ့အမ်ိဳးသား အစားအစာဟုက်ယ္ပ်ံ႕စြာ ယူဆထားသည့္ မုန႔္ဟင္းခါးခ်က္ရာတြင္ ငါးခူဟင္းရည္တြင္ ကုလားပဲမွုန႔္၊ ဆန္ၾကာဆံႏွင့္ ငံျပာရည္မ်ား ေရာ၍ ခ်က္ၾကသည္။ အပူပိုင္း အသီးအႏွံမ်ားကို အခ်ိဳပြဲအျဖစ္ တည္ခင္းသည္။ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးမ်ားတြင္ ရွမ္းစာ၊ တ႐ုတ္စာႏွင့္ အိႏၵိယအစားအစာမ်ားကိုပါ စုံလင္စြာ ရရွိနိုင္သည္
- ေတးဂီတ
ျမန္မာ့ေတးဂီတကို ပတ္ဝိုင္း၊ ေၾကးဝိုင္း၊ ပတၱလားႏွင့္ ေလမွုတ္တူရိယာမ်ားျဖစ္သည့္ ႏွဲ၊ ႏွဲႀကီး၊ ပေလြ၊ ဝါးလက္ခုပ္ႏွင့္ ႀကိဳးတတ္တူရိယာမ်ားအား ဆိုင္းဝိုင္းေခၚ သံစုံတီးဝိုင္းဖြဲ႕၍ တီးခတ္ၾကသည္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမွုတြင္ ေလွပုံသဏၭာန္ ကိုယ္ထည္တြင္ ပိုးႀကိဳးသြယ္တန္းထားၿပီး လည္တိုင္တြင္ မွန္စီေရႊခ်ထားေသာ ေစာင္းေကာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းကပင္ ရွိခဲ့သည္။၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မွစ၍ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးမ်ားတြင္ အေနာက္တိုင္းေတးဂီတမ်ား စတင္ေရပန္းစားလာသည္။
- ႐ုပ္ရွင္
အေနာက္နိုင္ငံမ်ား၌ ႐ုပ္ရွင္လုပ္ငန္းေပၚေပါက္လာၿပီးေနာက္ အႏွစ္ေလးဆယ္ခန႔္ အၾကာတြင္မွ ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ လုပ္ငန္းကို စတင္ပ်ိဳးေထာင္ခဲ့ရသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံရွိ ပရိသတ္ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ပထမဆုံးတင္ဆက္ေသာ ဦးထြန္းရွိန္၏ ဈာပနသတင္းကားႏွစ္ပိုင္းသည္ ပထမျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုရေပမည္။ ပထမဆုံး ဇာတ္လမ္းႏွင့္ဇာတ္ကားမွာ ေမတၱာ ႏွင့္ သူရာ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားျဖစ္ၿပီး ပထမဦးဆုံးေသာ အသံတိတ္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားလည္း ျဖစ္သည္။ ပထမဆုံး ျမန္မာအသံထြက္ ဇာတ္ကားမွာ ေငြေပးလို႔မရ ျဖစ္သည္။ ထိုကားကို ၁၉၃၂ ခုႏွစ္တြင္ ျပသခဲ့သည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးအတြင္းက စစ္ေရးေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ဖလင္လိပ္ႏွင့္ ႐ုပ္ရွင္ကရိယာ ရွားပါးမွု တို႔ေၾကာင့္လည္းေကာင္း ႐ုပ္ရွင္ရိုက္ကူးျခင္း လုံးဝမျပဳနိုင္ခဲ့ေပ။ ၈၈၈၈ အေရးအခင္း ၿပီးေနာက္တြင္ ႐ုပ္ရွင္လုပ္ငန္းကို အစိုးရမွ အမ်ားဆုံးထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ နိုင္ငံေရးလွုပ္ရွားမွုတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူမ်ားအား ႐ုပ္ရွင္ပါဝင္ရိုက္ကူးမွုကို တားျမစ္ခဲ့သည္။ ႐ုပ္ရွင္ဆင္ဆာကို တင္းၾကပ္ခဲ့သလို ႐ုပ္ရွင္ထူးခၽြန္ဆုေပးအပ္ရာတြင္လည္း ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခဲ့သည္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္
0 comments:
Post a Comment